Çocuk Diş Hekimliği
Çocuk Diş Hekimliği (Pedodonti); doğumdan ergenlik çağının sonuna kadar olan süreçte yer alan 0-15 yaş grubu çocukların ağız ve diş sağlığını korumayı ve çürük, travma, kalıtımsal ve benzeri nedenlerle dişlerde oluşan hastalıkları tedavi etmeyi amaçlayan diş hekimliği dalıdır. Çocuk hastaların sürekli dişlerinin tamamlanmasına kadar olan süreçte, süt ve sürekli genç dişlerinde meydana gelen hastalıkların tedavisi mümkün kılınmaktadır.
İlk çocuk diş hekimi muayenesinin ilk diş sürdükten sonra (6 ay – 1 yaş) yapılması önerilmektedir. Böylece erken dönemde ağız hijyen eğitimi verilir ve dişlerin çürükten korunması amacıyla beslenme hakkında bilgi verilir. Çocuk diş hekiminizin çocuğunuz için belirlediği aralıktaki düzenli diş kontrolleri ile sağlıklı ve çürüksüz dişlerle beraber bir gelecek sağlanmış olur.
Önerilen yazı: Süt Dişleri Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Çocuk Diş Hekimliği Neler Yapar?
→ Çocuğunuzun kaygısını göz önünde bulundurarak, diş tedavilerini çocuğunuzun kaygısını en aza indirgeyecek şekilde tedavi ederler.
→ Çürük risk grubu belirlenerek, çocuğunuza en uygun çürük koruyucu program (fissür örtücü, yerel fluorid uygulaması, beslenme, ağız hijyen eğitimi gibi) oluşturulur.
→ Erken diş kaybı durumlarında veya eksik diş germi olduğunda olası yer kayıplarını önlemek amacıyla sabit veya hareketli yer tutucu yapmaktadırlar.
→ Sürekli diş eksikliği vakalarında dişli protezler yaparak hem estetik görüntüyü hem de çiğneme fonksiyonunu sağlamaktadırlar.
→ Kaygı seviyesi yüksek ve özel gereksinimli çocukların diş tedavilerini lokal veya genel anestezi altında yapmaktadırlar.
→ Çocuklar büyüme ve gelişim döneminde olduklarından, olası çapraşıklıkları ve çene bozukluklarını erken dönemde belirleyerek gerekli önlemlerin alınması amacıyla ortodontistlere yönlendirmektedirler.
Çocuk Diş Hekimliği’nde Sık Sorulan Sorular
⇒ Bebeğimin dişleri sürer sürmez kırılmaya başladı. Nedeni ne olabilir?
Dişler sürer sürmez ilk olarak tebeşirimsi beyaz lekelenmeler ve daha sonra sarı-kahverengi lekeler görülebilir. Bunun nedeni dişlerde çürük meydana gelmesidir. Bu çürüklere biberon çürüğü (erken çocukluk çağı çürüğü) denilmektedir. Bu tip çürükler dişlerde hızlı bir şekilde kırılmaya neden olabilir.
⇒ Biberon çürüğü nedir?
Biberon çürüğü (Erken çocukluk çağı çürüğü), gece uyku esnasında emzirme veya biberonla beslenme sonucu meydana gelen çürüklerdir. Özellikle üst ön dişlerde görülmektedir. Çocuklarda konuşma problemlerinin yanında estetik kaygılara neden olabilir. Bu nedenle özellikle gece beslenmesi sonrası dişlerin temizliği sağlanmalıdır.
⇒ Biberon çürüğü neden dikkate alınmalıdır?
Biberon çürüğü görüldüğü anda tedavi edilmezse ağrı yapmaya başlar ve iltihap görülebilir. Bu durum bebeğin huzursuzlanmasına ve beslenme düzeninin bozulmasına sebebiyet verir. İltihap meydana gelirse süt dişlerinin hemen altında bulunan kalıcı dişleri etkileyip biçim bozukluklarına neden olabilir. Eğer dişlerin erken dönemde çekilmesi gerekirse çocukta konuşma problemleri görülebilir.
⇒ Çocuğum biberon emmediği halde dişleri çürüdü. Nedeni ne olabilir?
Ağlayan bebekleri susturmak amacıyla emziklerin bal, pekmez gibi tatlandırıcılara batırılıp verilmesi de çürüklere neden olur. Ayrıca dişleri sürmeye başlayan bebekleri oyalamak amacıyla ellerine verilen karbonhidrat ve şekerli gıdalar da çürük nedenidir.
⇒ Biberon çürüğünü önlemek için ne gibi önlemler alınmalıdır?
Bebeğin gece biberonla uyuması engellenmelidir. Biberondaki süte şeker gibi tatlandırıcılar katılmamalıdır. Mümkünse biberonla beslendikten sonra su içirilmelidir. Dişlerin sürmeye başlamasıyla beraber, beslenmelerinden sonra bebeklerin dişleri ıslak bir tülbentle silinmelidir. Çürüklerin erken teşhis edilmesi amacıyla bebekler 1 yaşından itibaren çocuk diş hekimine götürülmelidir.
⇒ Topikal fluorid uygulaması nedir?
Koruyucu diş hekimliğinin en önemli unsurlarından biri olan fluorid, dişleri çürüğe karşı dirençli hale getiren bir elementtir. Fluorid, doğadaki suda ve bazı besinlerde bulunmasının yanı sıra diş macunlarının içinde de bulunmaktadır. Ancak çocuklar genellikle dişlerini fırçalamayı ihmal ettikleri için dişleri çürüğe karşı koruyan yeterli seviyedeki fluoridi alamamaktadırlar. Böyle durumlarda topikal fluorid uygulamalarının yapılması gerekmektedir. Topikal fluorid uygulaması, diş hekimleri tarafından dişlerin yüzeyine yüksek konsantrasyondaki fluoridin jel veya cila şeklinde uygulanmasıdır. Özellikle dişleri çürümeye meyilli olan çocuklarda uygulanmaktadır.
⇒ Topikal fluorid ne sıklıkla uygulanmalıdır?
Topikal fluorid uygulamaları, çocuğunuzun çürük risk grubuna göre 3 ya da 6 aylık periyotlarda yapılmaktadır. Çocuğunuzun çürük risk grubunun ise hekiminiz tarafından belirlenmesi gerekmektedir. Bunun yanı sıra, hekiminiz çocuğunuza uygun diş macunu hakkında tüm bilgileri verecektir.
⇒ Fissür örtücü nedir? Neden gereklidir?
Dişlerin çiğneme yüzeyinde bulunan çukurlara fissür denilmektedir. Fissürler, bakteri ve plak birimine elverişli bölgelerdir. Yeni süren dişler henüz olgunlaşmadığı için çürüğe daha dayanıksızdırlar. Bu nedenle bu olukların çürüğe karşı korunması için fissür örtücü denilen özel bir materyal ile örtülmesi gerekmektedir. Fissür örtücüler, diş minesine tutunan akışkan kıvamlı beyaz veya şeffaf renkli maddelerdir. Fissür örtücülerin dişlerin ilk sürdüğü dönemde yapılması diş çürüğünü önlemek açısından daha faydalı olacaktır.
⇒ Fissür örtücü uygulaması kolay bir uygulama mıdır?
Fissür örtücü uygulaması kolay ve ağrısız bir işlemdir. Bu nedenle ilk defa diş tedavisine gelen çocuklarda diş koltuğuna adapte olabilmeleri için öncelikle fissür örtücü uygulamalarından başlanması tercih edilmektedir. Uygulamanın hemen sonrasında çocuğunuz bir şeyler yiyip içebilir.
⇒ Fissür örtücüler hangi dişlere uygulanmalıdır?
Çocuk ve genç erişkinlerde fissür çürüğü görülme ihtimali daha yüksektir. Fissür örtücüler genellikle çürük riski yüksek olan 1. ve 2. büyük azı dişlerineuygulanmaktadır. Çürük riski yüksek olan çocuklarda henüz çürümemiş süt dişlerinede uygulanabilmektedir.
⇒ Fissür örtücüler ne kadar süre ağızda kalmaktadır?
Fissür örtücüler diş dokusuna oldukça sıkı tutundukları halde diş sıkma ve gıcırdatma nedeniyle zamanla aşınabilmektedirler. Bu nedenle 3-6 aylık kontrollerle fissür örtücüde kırılan bir yer olup olmadığı kontrol edilmelidir.